Su Basman

Türkçe'mize yapı eteği olarak çevrilen ama bu çevirisi kullanılmayan Fransızca'dan geçme kelime. Fransızca yazılışı soubassement olup, sous=alt ve bassement=zemin sözcüklerinin ulanmasıyla elde edilmiş olma ihtimalini hafife almamak gerekir. Subasman yapıda zemin kotunun (sıfır kotu, giriş kotu) altında kalan, ama toprağa gömülü olmayan bölümü ifade eder. bu bölüm yapının üzerine oturtulmuş olduğu bir döşeme, bir kaide olabileceği gibi, basitçe, bodrum katının yüzeyde kalan kısmı da olabilir.

Binanın zemin kotunu doğal zeminden daha yükseğe yapmaktaki amaç, yapıyı doğal etkilerden, nemden, sudan vs korumaktır. her binada illa subasman bulunması gerekmez, arazi koşullarının gerektirdiği durumlarda subasman yapılır.

Telaffuzunun bize çağrıştırdığının aksine bu sözcüğün su basması-basmaması meseleleriyle hiçbir ilgisi yoktur. Olay tamamen ses benzerliğinden ibarettir, yine de, tuhaf bir şekilde, elverişsiz arazilerde inşa edilmiş binalarda subasman kotunu daima su basar.

SUBASMAN SEVİYESİNİN İŞARETLENMESİ

Su basman seviyesi bir binanın sıfır kotunun olduğu yerdir. Bu seviye binanın zemin katının taban seviyesi olmaktadır.Bu seviyeden bodrum yönüne doğru kotlar eksilir. Yukarıya doğru artar.Bir binanın su basman kotunun nasıl verileceği imar yönetmeliklerindebulunmaktadır.Genelde bir binanın su basman seviyesi, yanından geçen yolun kaldırım seviyesi ile ayni olmalıdır.Kaldırım seviyesinin kotu Hs olsun. Hs ayni zamanda binanın da zeminkotu olmaktadır.

Bu kotun binaya aplike edilebilmesi için öncelikle Şekil 2 de görüldüğü ip iskelesi kazıklarının inşaat çukuru köşelerine çukurdan yaklaşıkk 1m uzaklıkta çakılması gerekir. Bu kazıkların yüksekliğinin 1m civarında olmasıyeterlidir. Her köşede şekil 2 de görüldüğü gibi üç kazık çakılmalıdır. Dörtköşe için toplam 12 adet kazığa ihtiyaç vardır. Her bir kazığa subasman seviyesinin işaretlenmesi şekil 3 deki gibi gerçekleştirilir. Bu amaçla inşaat sahasının uygun bir yerine nivelman noktası tesis edilir ve kotu HN gidiş dönüş nivelmanı ile belirlenir.Nivo aleti uygun yani on iki adet ip iskelesi kazığını ve nivelman noktasını görecek şekilde kurulur. Daha sonra nivelman noktasında g geri okuması yapılır.

og = HN+g-Hs bağıntısı ile gerekli okuma değeri hesaplanır. Mira, herhangi bir ip iskelesi kazığının yanına getirilir (örnek olarak I nok.). Nivonun dürbünü buradaki miraya döndürülür. Hesaplanmış olan og değeri nivonun yatay gözlem eksenine isabet etmesini sağlayacak şekilde mira, düşey yönde ip iskelesi kazığı boyunca aşağı veya yukarıya doğru hareket ettirilir. 

Dürbündeki yatay gözlem çizgisi, og değerinin üzerine geldiği zaman miranın sıfır çizgisi ip iskelesi kazığına işaretlenir. Bu işaret kırmızı kalemle veya çivi ile yapılabilir. Aynı işlem diğer ip iskelesi kazıklarında da yapılır.

Kontrol : Aletin yeri değiştirilerek işaretlenmiş olan yerlere mira tutularak okuma yapılır. Bu okumaların bina köşelerinin hepsinde birbirine eşit olması gerekir.

İnşaat çukurunun her dört köşesinde işaretlenen seviye çizgilerine tahtaların üst kenarları çakılarak ip iskelesi kurulmuş olur. Böylece yapılacak binanın giriş seviyesi ip ikelesine taşınmış olur.