SESİN YUTULMASI

Özellikle yumuşak ve gözenekli maddeler ve hatta insanlar, çevrelerini saran ve kendilerine çarpan ses dalgalarından önemli bir kısmının yutulmasına neden olurlar. Sesi, bir malzeme içinden geçerken ya da bir yüzeye çarptığı zaman ses enerjisinin bir başka forma girmesi (çoğunlukla ısı enerjisi) sesin yutuculuğu olarak tanımlanır. Burada dönüşülen ısı enerjisi miktarı çok azdır ve ilerleyen ses dalgasının hızı, yutuculuk tarafından etkilenmez. Yaklaşık tüm yapı malzemeleri, sesi belli ölçülerde yutarlar. Ancak, hacimlerin başarılı akustik kontrolü yüksek derecede ses yutuculuğa sahip malzemelerin uygulanmasını gerektirir. Hacim içinde, belli başlı üç elemanın yutuculuk etkisinden söz edilebilir. 

• Duvarlar, tavan ve döşemenin yüzey uygulamaları, 
• Hacim bileşenleri (örneğin: İzleyici, perdeler, kumaş kaplı koltuklar ve halı.) 
• Hacim içerisindeki havanın ses yutuculuğu.

Bir malzemenin ses yutuculukta, belli bir frekans içinde, ne derece yeterli olduğu ses yutuculuk katsayısı ile değerlendirilir. Bir yüzeyin ses yutuculuk katsayısı o yüzeye gelen ses enerjisinin yutulan ya da yansıtılmayan oranıdır ve “a” ile gösterilir. Bu değer; “O” ile “1” arasında değişebilir. Örneğin: akustik bir malzemenin 500 Hz'de üzerine gelen ses enerjisinin %65'ini yutup, %35'inin yansıtılması o malzemenin 500 Hz'deki yutuculuk katsayısının 0.65 olduğunu gösterir. Tuğla, beton, taş gibi sert yüzeylere sahip malzemeler ise ses enerjisinin ancak %5'ini yutarak 0.05'lik bir yutuculuk katsayısına sahip olurlar. Bu değer, kalın yalıtım örtülerinde 0.80'i bulur. Ses yutuculuk katsayısı değeri, ses dalgasının geliş açısı ve frekansa göre değişir. Ancak, akustik literatürde yer alan ses yutuculuk katsayı değerleri, geliş açılarının ortalanmalarıyla elde edilmiştir. Bir yüzeyin ses yutuculuğu, sahip olduğu ses yutuculuk katsayısı ile yüzey alanının çarpımı ile elde edilen ve sabine adı verilen bir birimle ölçülür. Bir sabin, a=1 yutuculuk değerine sahip 1 m2 alanı temsil eder.

Bir insanın, kumaş kaplı bir koltuk üzerinde, 500 Hz’de sağlayabileceği yutuculuk yaklaşık 4-5 sabinedir. Ancak izleyicilerin yutuculuğa katkısının, 1 metreye kadar olan yan geçişlerin de dahil edildiği, izleyicilerin zeminde kapladıkları alan olarak almak daha yaygın bir davranıştır.